Annelere Bebekleri İçin Beslenme Önerileri
Emzirmeye doğumdan sonra ½-1 saat içinde başlanılmalı. İlk 6 ay bebeğin gelişimi normal ise sadece anne sütü ile beslenmeli. 6. aydan sonra ek besinlere başlanmalı. Emzirmeye 2 yaşına kadar devam edilmeli.
Anneler çoğu zaman sütün bebeğe yeterli olup olmadığı ile ilgili endişe duyarlar. Bunu bazı kriterlere dikkat ederek anlayabilirler :
• Bebeğin yetersiz kilo alması (Bir ayda 500 gramdan az)
• çok az miktarda,
• koyu kıvamda,
• bir günde 6 defadan az,
• sarı renkte ve keskin kokulu idrar yapması durumunda bir sağlık personeline danışmak gerekir.
Süt yeterli değilse Öncelikle sağlık personeline danışarak anne sütü ile birlikte;
• İlk aylarda Adapte Mamalar,
• 4-6 aylarda Yarı Adapte Mamalar,
• 4-6 aylardan sonra Devam Mamaları ve ek besinler verilmelidir.
Anne sütü ilk 6 ayda bebeğin ihtiyacının % 100 ‘ünü 6-12. ayda bebeğin ihtiyacının % 50 ‘sini ve 12. aydan itibaren de % 30 ‘ unu karşılar.
• Tek başına emzirme 6. aydan sonra enerji gereksiniminin tamamını karşılayamaz.
• Fe ve Zn depoları 6. ayda tükenir.
Bu sebeplerden tamamlayıcı beslenmeye 6. aydan sonra başlanmalıdır. Tamamlayıcı beslenmeye erken ya da geç başlama bebek üzerinde zararlı etkiler bırakabilir.
Tamamlayıcı beslenmeye erken başlanırsa;
• Böbrek solüt yükü artar.
• Obezite riski oluşur.
• Malnutrisyon gelişebilir.
• Enfeksiyonlara yakalanma riski artar.
• Alerji gelişme sıklığı artar.
Yapılan araştırmalar 4. Aydan önce başlanan tamamlayıcı besinlerin obezite riskini 6 kat artırdığını gösteriyor.
Tamamlayıcı beslenmeye geç başlanırsa;
• Bebeğin kilo alması ve büyümesi yavaşlar, durur.
• Vitamin, mineral eksikliği ortaya çıkar.
• Bebek farklı tatlara alışmakta zorlanır.
• Bebeğin çiğneme becerisi gecikir.
Yiyecekler hazırlanırken;
• Besinler doğal ve taze ürün kullanılarak, temizliğe dikkat edilerek hazırlanmalıdır.
• Hazırlanan yiyecekler uzun süre oda ısısında bekletilmemelidir.
• Ek besinler tek öğün olarak az miktarda verilir. Bebeğin alımına göre miktarı ve öğün sayısı arttırılabilir.
• Ailede besinlere karşı alerjisi olan kişiler varsa çocuğa da yumurta ,balık, domates, çilek gibi alerji yapabilecek besinler verilirken dikkat edilmelidir.
• İlk kez verilecek besin bebek aç iken denenmelidir.
• Bebekler almadıkları besin için zorlanmamalı bir süre sonra tekrar denenmelidir.
• Ek besinlerin uygun olanları kaşıkla verilmelidir.
• Meyve suyu ve püresi verilirken meyve iyice yıkanır, soyulur, rendelenir, süzülerek meyve suyu elde edilir. Meyve püresi, meyve rendenin en ince yerinden rendelenerek yapılır süzülmez.
• Hazırlanan püre veya meyve suyu bekletmeden verilir.
İshal durumu görülürse ;
• Kaynatılıp soğutulmuş bol su içirilmeli,
• Şeftali/elma suyu yada püresi verilmeli,
• Patates püresi verilmeli veya çorbalarına patates eklenmeli,
• Muhallebisi az şekerli verilmeli,
• Çocuğun kullandığı kaşık, tabak, çatal, biberon gibi malzemelerin temizliğine dikkat edilmeli,
• İshalin devam etmesi durumunda doktora başvurulmalıdır.
Konstipasyon ( kabızlık ) görülürse ;
• Sebze püre ve çorbaları verilebilir,
• Kayısı, erik ve üzüm kompostoları verilebilir,
• İçtiği su miktarı arttırılabilir.
Verilmemesi gereken yasaklı besinler ;
• Çay-bitki çayları
• Şekerli içecekler verilmemeli. Diş çürüğü ve iştahsızlığa sebep olurlar.
• Bal 1 yaşından küçük çocuklara verilmemeli.
• Konserve
• Hazır çorba-meyve suyu-şekerli yoğurt
• Tuzlu-biberli besinler
• Yüksek nitratlı besinler ( ıspanak, turp vb. )
• Boğulmaya neden olabilecek besinler Kurabiye, kuruyemiş, mısır vb.
• Sindirimi zor besinler salam, sosis, sucuk, yağlı besinler
